Pogórze to idealne miejsce dla miłośników aktywnego wypoczynku wśród malowniczych krajobrazów, przepięknej przyrody oraz kulinarnych specjałów regionu. W naszej krainie czekają na Ciebie wyjątkowe trasy rowerowe i piesze szlaki, a także kontakt z twórcami regionalnych potraw. Mikroregion Pogórze to miejsce, które na zawsze pozostanie w Twoim sercu. Odwiedź Nas i zobacz, jak wiele piękna skrywa Południowo-Wschodnia Małopolska!
Zobacz szczegółowe trasy na visitpogorze.pl
Jednodniowe oferty spędzania czasu wolnego Mikroregionu Pogórze w oparciu o idee Slow Food Travel (z uwzględnieniem minimum 3 atrakcji) na terenie Pogórzańskiego Stowarzyszenia Rozwoju.
Propozycja nr 1 wycieczki jednodniowej
Przedstawiamy jednodniową ofertę spędzania czasu wolnego na obszarze Mikroregionu Pogórze
w oparciu o idee Slow Food Travel. Tym razem rozpoczynamy wycieczkę w jednym z kilkudziesięciu gospodarstw agroturystycznych w regionie – „Filipówka na Podlesiu” w Uniszowej.
Z „Filipówki” skręcamy w lewo na wąską, asfaltową drogę i przez 3 km jedziemy w kierunku Ryglic. Po drodze z lewej strony mijamy kapliczkę domkową pw. Najświętszej Marii Panny (ufundowaną ponad sto lat temu przez okolicznych mieszkańców) oraz mały cmentarz żydowski w Ryglicach, który powstał prawdopodobnie w I połowie XIX w. na terenie ok 0,75 ha. Do Rynku w Ryglicach dojeżdżamy ulicami Batalionów Chłopskich, Batalionu Barbara oraz 11 Listopada. Tuż przed Rynkiem, przy cmentarzu po lewej stronie możemy zatrzymać się aby podziwiać jedyny w swoim rodzaju wiatrak pogórzański.
Ryglice, to niewielkie liczące blisko trzy tysiące mieszkańców miasteczko, które otrzymało prawa miejskie w 1824 roku, natomiast utraciło je w 1934 r., by znów je otrzymać w roku 2001. Do najcenniejszych zabytków w miasteczku zaliczymy spichlerz, zespół pałacowo–parkowy oraz neogotycki kościół. Warto odnotować, iż w 1656 roku
w Ryglicach pobici zostali Szwedzi – na pamiątkę tego wydarzenia potok przepływający przez miasto nosi nazwę Szwedka.
Na Rynku warto zobaczyć jedyny w Polsce pomnik „teściowej” – fontannę z postaciami naturalnej wielkości, matki z dzieckiem oraz babci, symbolizującymi rodziny czekające na powrót bliskich
z emigracji. „Pogórzańska Penelopa”, bo tak nazywa się oficjalnie grupa rzeźb, których autorem, podobnie jak i trójfiguralnej „Ławki poetów” w Tarnowie przy ulicy Wałowej czy też pomnika Ignacego Daszyńskiego w Warszawie, jest tarnowianin Jacek Kucaba.
Z Rynku jedziemy w kierunku Tarnowa ul. Tarnowską aby po przejechaniu 400 m po lewej stronie, przed szkołą a za parkiem z dworem, dostrzec drewniany spichlerz – największą atrakcję turystyczną miasteczka.
Po krótkiej przerwie przeznaczonej na zwiedzanie drewnianej budowli wracamy na trasę. Tuż za szkołą skręcamy w lewo w ul. Adama Mickiewicza. Jedziemy żółtym szlakiem rowerowym przez 5,4 km, najpierw ulicą Mickiewicza (uwaga! po przejechaniu 1,4 km skręcamy w prawo), a w Zalasowej jej przedłużeniem – ul. Piastowską aż do sklepiku przy skrzyżowania ulic Piastowskiej i Tuchowskiej. Tutaj skręcamy w lewo, w ul. Tuchowską i kontynuujemy jazdę szlakiem zielonym. Po drodze, w Zalasowej, po przejechaniu 3,9 km możemy zatrzymać się na znajdującym się 170 metrów od drogi po prawej stronie, cmentarzu wojennym nr 166 z I wojny światowej. Nekropolia zaprojektowana przez Heinricha Scholza ma powierzchnię 421 m² i kryje szczątki 142 żołnierzy armii austro-węgierskiej i 27 żołnierzy rosyjskich poległych w maju 1915 r.
W Zalasowej jedziemy ulicą Tuchowską, która w Tuchowie zmienia nazwę na Partyzantów. Granica miejscowości znajduje się w lesie. Po przejechaniu 2,5 km od sklepiku dojeżdżamy do ścieżki przyrodniczo–dydaktycznej „Tuchowski Las”, która została wytyczona w formie 4 km pętli z siedmioma przystankami, na których umieszczone są tablice informacyjne z ciekawostkami przyrodniczymi, a przy stawach znajdują się m.in. mostek do obserwacji płazów, dwie altany wypoczynkowe, a także dendrofon – leśny instrument muzyczny, z którego można wydobywać dźwięki za pomocą fragmentów różnorodnych gatunków drzew.
Wracamy na ul. Partyzantów, którą dojedziemy do ul. Tarnowskiej (droga wojewódzka DW nr 977). Skręcamy w prawo na Tarnów, by po 450 m dotrzeć do restauracji „Agawa”.
Z „Agawy” można „wyskoczyć” do ośrodka jeździeckiego „Dolina Białej”. To tylko nieco ponad kilometr. Za restauracją naprzeciwko stacji benzynowej, szutrową drogą dojedziemy do ulicy Długiej, przy której znajduje się ośrodek jeździecki.
Z „Agawy” lub też „Doliny Białej” ulicami Tarnowską i Daszyńskiego jedziemy na Rynek w Tuchowie. Po drodze, po lewej stronie przed rondem i mostem znajduje się klasztor redemptorystów.
Tuchów posiada prawa miejskie od 1340 r i obecne liczy około 6,5 tys. mieszkańców. Miasteczko słynie
z corocznego Wielkiego Odpustu, który twa od 1 do 9 lipca. Do klasztoru Redemptorystów, w którym mieści się największe w diecezji tarnowskiej sanktuarium maryjne z cudownym obrazem, co roku przybywa ponad 100 000 pielgrzymów.
Od kilku lat Tuchów słynie również z największej w regionie imprezy winiarskiej – Międzynarodowego Festiwalu Wina „Tuchovinifest”.Odbywająca się każdego roku w sierpniu impreza ściąga tysiące enoturystów by skosztować win zarówno lokalnych z terenu EnoTarnowskie, jak i krajowych i zagranicznych wystawców.
Z Rynku ul. Mickiewicza jedziemy w kierunku Grybowa, by tuż przed wiaduktem kolejowym skręcić
w lewo w ul. Kolejową (mijamy stację kolejową) a później w Polną. Jedziemy pomiędzy torami kolejowymi a rzeką Białą. Po lewej stronie jedna z najnowszych i najpopularniejszych atrakcji rekreacyjnych miasteczka – ścieżka piesza „Skałka”. Władze Tuchowa planują rozbudowę tego terenu o inne atrakcje m.in. wodny plac zabaw z plażą nad Białą, kompleks boisk, tyrolkę i tory dla rowerzystów.
Ulicą Polną wyjeżdżamy z Tuchowa. Po minięciu obwodnicy skręcamy w prawo i przejeżdżamy most na rzece Biała. Przez Burzyn do Lubaszowej jedziemy niebieskim szlakiem rowerowym z Tarnowa do Ciężkowic. W Lubaszowej, na końcu drogi skręcamy w lewo a następnie po 200 metrach skręcamy
w lewo i kontynuujemy jazdę pod górę wzdłuż czarnego szlaku pieszego Lubaszowa – Polana Morgi. Tuż przed polaną po lewej stronie znajduje się dom rekolekcyjny Góra Tabor Ojców Redemptorystów. Na Polanie Morgi, ok. 500 metrów od domu rekolekcyjnego znajduje się węzeł szlaków turystycznych. Stąd rozpościera się widok na szczyty Pogórza Rożnowskiego (Wielka Góra, Wał) czy na Tuchów.
Z tego miejsca kontynuujemy jazdę przez las w kierunku Brzanki pieszym szlakiem żółtym. Po dotarciu na najwyższy szczyt w okolicy – Brzankę (534 m) zasłużony odpoczynek w bacówce i podziwianie widoków z wieży widokowej.
Po odpoczynku zjeżdżamy do Uniszowej do „Filipówki”. Przed nami ostatnie 2,3 km.
Propozycja nr 2 wycieczki jednodniowej
Przedstawiamy jednodniową ofertę spędzania czasu wolnego na obszarze Mikroregionu Pogórze
w oparciu o idee Slow Food Travel. Tym razem rozpoczynamy wycieczkę w gospodarstwie agroturystycznym EkoSioło w Bistuszowej.
Z terenu gospodarstwa wyjeżdżamy na główną drogę. Skręcamy w prawo w kierunku Ryglic. Przez 3,4 km, po płaskim asfaltową drogą przez Bistuszową wjeżdżamy na Rynek w Ryglicach ul. Tuchowską.
Ryglice, to niewielkie liczące blisko trzy tysiące mieszkańców miasteczko, które otrzymało prawa miejskie w 1824 roku, natomiast utraciło je w 1934 r., by znów je otrzymać w roku 2001. Do najcenniejszych zabytków w miasteczku zaliczymy spichlerz, zespół pałacowo – parkowy oraz neogotycki kościół. Warto odnotować, iż w 1656 roku
w Ryglicach pobici zostali Szwedzi – na pamiątkę tego wydarzenia potok przepływający przez miasto nosi nazwę Szwedka.
Na Rynku w Ryglicach warto zobaczyć jedyny w Polsce pomnik „teściowej” – fontannę z postaciami naturalnej wielkości, matki z dzieckiem oraz babci, symbolizującymi rodziny czekające na powrót bliskich z emigracji. „Pogórzańska Penelopa”, bo tak nazywa się oficjalnie grupa rzeźb, których autorem, podobnie jak i trójfiguralnej „Ławki poetów” w Tarnowie przy ulicy Wałowej czy też pomnika Ignacego Daszyńskiego w Warszawie, jest tarnowianin Jacek Kucaba.
Z Rynku jedziemy w kierunku widocznego kościoła, za którym skręcamy w ul. Łokietka. Mijamy kościół pw. św. Katarzyny wybudowany w 1940 roku staraniem ówczesnego proboszcza ks. Jakuba Wyrwy. Wcześniejsza, drewniana świątynia z II połowy XVII w., została w 1947 roku przeniesiona do pobliskiej Kowalowej.
Ulicą Łokietka przez 2,8 km wyjeżdżamy z Ryglic w kierunku południowym. Po dojeździe do ul. 11 Listopada kontynuujemy jazdę na południe. Przy skrzyżowaniu ulic po stronie zachodniej, za drzewami znajduje się Krzyż Papieski z umieszczonymi na postumencie płaskorzeźbami św. Jana Pawła II, Matki Boskiej Częstochowskiej i rzeźbę Piety. Krzyż ustawiony został w 1984 roku jako wotum wdzięczności za wybór papieża – Polaka. Inicjatorem i wykonawcą tego przedsięwzięcia był Edward Stepek artysta – malarz z Ryglic. Po przejechaniu 1,4 km możemy odbić w prawo na Ostry Kamień.
Ostry Kamień, nazywany też Pasia (527 m n.p.m.) to szczyt na Pogórzu Ciężkowickim w Paśmie Brzanki na pograniczu Żurowej i Ryglic. Ostry Kamień zawdzięcza swą nazwę znajdującej się w pobliżu wierzchołka wychodni skalnej w kształcie wysokiej pochylonej grzędy, zbudowanej z piaskowca istebniańskiego. Podczas potopu szwedzkiego biwakowali tutaj najeźdźcy a w nieodległych czasach Romowie urządzali śluby i sądy.
Wracamy na trasę i aż do Żurowej jedziemy niebieskim szlakiem rowerowym. Dojeżdżamy do Żurowej. Najważniejszą budowlą blisko tysięcznej miejscowości jest drewniany, o konstrukcji zrębowej, szalowany, jednonawowy kościół parafialny pw. św. Małgorzaty. Kościół został wzniesiony w latach 1595-1602. W 1906 roku świątynia została powiększona przez przedłużenie nawy i dobudowanie obszernej kruchty od strony zachodniej. Okna znajdują się tylko od strony południowej.
Po krótkiej przerwie jedziemy w kierunku Olszyn. Przy OSP przecinamy drogę z Ryglic do Ołpin. Jedziemy bocznymi drogami przez 3 km. W centrum Olszyn skręcamy w prawo i od razu w lewo. Warto nadmienić, iż niedaleko skrzyżowania, 400 metrów w kierunku Szerzyn znajduje się pomnik Lotników Polskich. Monument upamiętnia siedmiu polskich lotników, którzy podczas II wojny światowej, niosąc pomoc powstańczej Warszawie, w nocy z 16 na 17 sierpnia 1944 roku, zginęli w katastrofie samolotu Liberator EW-275 „R”. Ponadto w Olszynach, za mijaną siedzibą OSP znajduje się cmentarz wojenny nr 113 z I wojny światowej. Na tym zabytkowym cmentarzu pochowano 172 żołnierzy w pojedynczych grobach: 70 żołnierzy austro-węgierskich, 20 żołnierzy niemieckich oraz 82 żołnierzy rosyjskich.
My przez 3,8 km kontynuujemy jazdę w kierunku Rzepiennika Biskupiego. Na końcu drogi skręcamy
w prawo i przez 1,1 km jedziemy żółtym szlakiem rowerowym. Dojeżdżamy do najmniejszego kościółka drewnianego w Małopolsce.
Po przerwie na zwiedzanie jedziemy w kierunku południowym do drogi wojewódzkiej (DW) nr 980, na którą skręcamy w prawo. Drogą wojewódzką jedziemy przez kolejne 3 km, by tuż za „wiejską katedrą” – neogotyckim kościołem, skręcić w prawo na Jodłówkę Tuchowską.
Jeśli dysponujemy czasem warto skręcić w kierunku miejscowości Turza. Po przejechaniu 5 km dojedziemy do Winnicy Koba.
Od skrzyżowania z drogą na Turzę jedziemy kilometr do Słonecznego Wzgórza. Tu przerwa na obiad.
Po przerwie wracamy na trasę i po 4,5 km dojeżdżamy do Jodłówki Tuchowskiej. Tutaj na uwagę zasługuje izba muzealna (m.in. części z trzech rozbitych samolotów, które w czasie II wojny światowej spadły na terytorium Olszyn, Ryglic i Uniszowej, u stóp Liweckiej Góry oraz eksponaty dotyczące działalności partyzanckiej I Batalionu „Barbara”, który stacjonował w Jodłówce Tuchowskiej) oraz drewniany kościół z 1871 r. wybudowany przez żydowskiego właściciela Jodłówki, Mendla Kalba, który kupił wieś wraz z obowiązkiem wystawienia kościoła. Za kościołem i izbą muzealną skręcamy w prawo na Olszyny, by po 1,5 km skręcić w lewo w kierunku wieży widokowej. Jeśli chcemy zobaczyć nietypową budowlę – dawną XVI-wieczną kamienną latarnię lądową należy skręcić w prawo na Rzepiennik Strzyżewski. Dawna latarnia a obecnie kapliczka słupowa, znajduje się 350 metrów od skrzyżowania. Według tradycji latarnia pełniła funkcję drogowskazu dla kupców przemierzających szlak handlowy na Węgry oraz innych podróżnych, m.in. zbrojnych rycerzy czy pielgrzymów zdążających do okolicznych sanktuariów.
Wracamy na skrzyżowanie (jeśli zwiedzaliśmy dawną latarnię to jedziemy prosto). Do bacówki na Brzance i pod wieżę podążamy czerwonym i żółtym szlakiem rowerowym. Na szczycie Brzanki kolejny postój.
Pasmo Brzanki (nazywane również Pasmem Brzanki i Liwocza) to górskie pasmo na Pogórzu Ciężkowickim, pomiędzy dolinami rzek: Białej i Wisłoki. Najwyższymi wzniesieniami są Liwocz (562 m) – jednocześnie najwyższy szczyt Pogórza Ciężkowickiego oraz Brzanka (534 m).
Z Brzanki, zielonym szlakiem rowerowym zjeżdżamy przez ponad 5,5 km do Burzyna. Dalej do Tuchowa (ulicami: Polną, Kolejową, Mickiewicza) jedziemy wzdłuż niebieskiego szlaku pieszego z Tarnowa na Wielki Rogacz.
Tuchów posiada prawa miejskie od 1340 r i obecne liczy około 6,5 tys. mieszkańców. Miasteczko słynie
z corocznego Wielkiego Odpustu, który twa od 1 do 9 lipca. Do klasztoru Redemptorystów, w którym mieści się największe w diecezji tarnowskiej sanktuarium maryjne z cudownym obrazem, co roku przybywa ponad 100 000 pielgrzymów.
Od kilku lat Tuchów słynie również z największej w regionie imprezy winiarskiej – Międzynarodowego Festiwalu Wina „Tuchovinifest”.Odbywająca się każdego roku w sierpniu impreza ściąga tysiące enoturystów by skosztować win zarówno lokalnych z terenu EnoTarnowskie, jak i krajowych i zagranicznych wystawców.
Z Rynku ul. Daszyńskiego jedziemy w kierunku Tarnowa. Mijamy żelazny most na rzece Białej
z charakterystycznymi, wypukłymi przęsłami o ciekawej nitowanej konstrukcji. Tuż za nim, na rondzie, skręcamy w prawo, w ul. Ryglicką. Nowo oddaną obwodnicą jedziemy do kolejnego ronda, które opuszczamy drugim zjazdem – ul. Ryglicką. Przez kolejne 3,5 km jedziemy w kierunku Ryglic, by tuż za znakiem „Bistuszowa” skręcić w prawo i zakończyć 46 kilometrową wycieczkę, w gospodarstwie EkoSioło.
Trasa zaznaczona na mapie:
Propozycja nr 3 wycieczki jednodniowej
Przedstawiamy jednodniową ofertę spędzania czasu wolnego na obszarze Mikroregionu Pogórze
w oparciu o idee Slow Food Travel. Tym razem rozpoczynamy wycieczkę na Rynku gdzie możemy zaparkować samochód czy też w łatwy sposób dojechać komunikacją zbiorową z Tarnowa (UWAGA: busy nie zabierają rowerów!)
Ryglice, to niewielkie liczące blisko trzy tysiące mieszkańców miasteczko, które otrzymało prawa miejskie w 1824 roku, natomiast utraciło je w 1934 r., by znów je otrzymać w roku 2001. Do najcenniejszych zabytków w miasteczku zaliczymy spichlerz, zespół pałacowo – parkowy oraz neogotycki kościół. Warto odnotować, iż w 1656 roku
w Ryglicach pobici zostali Szwedzi – na pamiątkę tego wydarzenia potok przepływający przez miasto nosi nazwę Szwedka.
Przed wyruszeniem na trasę warto zobaczyć, znajdujący się w Rynku, jedyny w Polsce pomnik „teściowej” – fontannę z postaciami naturalnej wielkości, matki z dzieckiem oraz babci, symbolizującymi rodziny czekające na powrót bliskich z emigracji. „Pogórzańska Penelopa”, bo tak nazywa się oficjalnie grupa rzeźb, których autorem, podobnie jak i trójfiguralnej „Ławki poetów” w Tarnowie przy ulicy Wałowej czy też pomnika Ignacego Daszyńskiego w Warszawie, jest tarnowianin Jacek Kucaba.
Z Rynku skręcamy w prawo w ul. Tarnowską aby po przejechaniu 400 m po lewej stronie, przed szkołą a za parkiem z dworem, dostrzec drewniany spichlerz – największą atrakcję turystyczną miasteczka.
Po krótkim postoju i oglądnięciu spichlerza wracamy na ul. Tarnowską i kontynuujemy jazdę w kierunku Tarnowa. Po przejechaniu kilometra, przed domem z numerem 56 skręcamy w prawo w szutrową drogę – ulicę Pszenną. Po przejechaniu blisko kilometra wjeżdżamy na asfalt. Asfaltem, dalej ul. Pszenną (zaraz za wjazdem na asfalt skręcamy lekko w lewo) dojeżdżamy do końca drogi, do ul. Piastowskiej. Skręcamy w lewo i po minięciu gospodarstwa skręcamy w pierwszą w prawo – ul. Górzystą, którą jedziemy 200 metrów. Następnie lekko w lewo kontynuujemy jazdę ul. Bednarską. W tym miejscu proponujemy zjechać z trasy i ulicami: Górzysta, Lipowa, Zielona i Reja dojechać do wioski indiańskiej „Fort Wapiti” (3 km od trasy).
Wracając na trasę, na ul. Bednarską, zjeżdżamy do głównej drogi. Na końcu ulicy Bednarskiej, po przejechaniu mostku skręcamy w lewo na drogę z Ryglic do Jodłowej. Przez Joniny, mijając po drodze kaplicę i OSP wjeżdżamy do Kowalowej. Tuż przy wjeździe, po prawej stronie mała kapliczka domkowa pw. Matki Boskiej Częstochowskiej z 1870 roku. Po przejechaniu 2,6 km od zjazdu z ul. Bednarskiej, po prawej stronie znajduje się duży parking przykościelny. Przy nim, wśród drzew stoi zbudowany w drugiej połowie XVII w. w Ryglicach kościół pw. Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny. Budowla
w 1946 roku została przeniesiona na obecne miejsce i prawie w całości odbudowana z nowego materiału.
Będąc w Kowalowej warto odwiedzić winnicę Kowalówkę oraz gospodarstwo agroturystyczne „Wimika”. Winnica znajduje się ona nieco ponad kilometr od kościoła; przed dojazdem do kościoła od strony Ryglic, tuż za kamiennym krzyżem z figurą Chrystusa ukrzyżowanego przed kapliczką skręcamy w lewo i wspinamy się ponad 500 metrów
w górę. „Wimika” natomiast znajduje się 1,8 km od centrum Kowalowej. Aby dostać się do „Wimiki” należy podążać w kierunku Lubczy. Polecamy „Wimikę” jako miejsce na obiad (należy wcześniej umówić się z gospodarzami),
a także bazę wypadową na wycieczki kilkudniowe w nasz region.
Wracamy na trasę. Skręcamy z głównej drogi na parking a następnie wzdłuż kościoła, ogrodzenia szkoły i Orlika wyjeżdżamy z Kowalowej w kierunku Jonin i Żurowej. Przez 2,2 km jedziemy (a właściwie łagodnie wspinamy się) niebieskim szlakiem rowerowym przez pola mijając od czasu do czasu zabudowania gospodarcze. Na końcu drogi zjeżdżamy z niebieskiego szlaku; skręcamy w lewo,
w kierunku Szerzyn. Przez kolejne 2,1 km jedziemy w kierunku południowym. Za ukrytym wśród drzew i krzewów zakładzie wytwarzającym produkty z drewna zjeżdżamy w prawo, w szutrową drogę. Przez kolejne 3,8 km jedziemy najpierw przez las, a później polami żółtym szlakiem pieszym przez Krzyżową Górę (479 m) – jedno z wyższych wzniesień Pasma Brzanki. Dojeżdżamy do drogi z Ryglic do Żurowej. Skręcamy w prawo w kierunku Ryglic.
Pasmo Brzanki (nazywane również Pasmem Brzanki i Liwocza), to górskie pasmo na Pogórzu Ciężkowickim, pomiędzy dolinami rzek: Białej i Wisłoki. Najwyższymi wzniesieniami są Liwocz (562 m) – jednocześnie najwyższy szczyt Pogórza Ciężkowickiego oraz Brzanka (534 m).
Drogą asfaltową przez 5 kilometrów zjeżdżamy do Ryglic. Po drodze, po przejechaniu 700 m możemy zjechać na lewo na Ostry Kamień.
Ostry Kamień, nazywany też Pasia (527 m n.p.m.), to szczyt na Pogórzu Ciężkowickim w Paśmie Brzanki na pograniczu Żurowej i Ryglic. Ostry Kamień zawdzięcza swą nazwę znajdującej się w pobliżu wierzchołka wychodni skalnej w kształcie wysokiej pochylonej grzędy, zbudowanej z piaskowca istebniańskiego.
W przeszłości prawdopodobnie było to pogańskie miejsce kultu. Podczas potopu szwedzkiego biwakowali tutaj najeźdźcy a w nieodległych czasach Romowie urządzali śluby i sądy.
Po przerwie kontynuujemy jazdę do Ryglic ulicą 11 Listopada. Po drodze, po prawej stronie, za drzewami znajduje się Krzyż Papieski z umieszczonymi na postumencie płaskorzeźbami św. Jana Pawła II, Matki Boskiej Częstochowskiej i rzeźbę Piety. Krzyż ustawiony został w 1984 roku jako wotum wdzięczności za wybór papieża – Polaka. Inicjatorem i wykonawcą tego przedsięwzięcia był Edward Stepek artysta – malarz z Ryglic.
W centrum miasteczka kończymy blisko 22 kilometrową wycieczkę. Tuż przed Rynkiem, przy cmentarzu po lewej stronie możemy zatrzymać się aby podziwiać jedyny w swoim rodzaju wiatrak pogórzański.
Trasa zaznaczona na mapie:
Propozycja nr 4 wycieczki jednodniowej
Przedstawiamy jednodniową ofertę spędzania czasu wolnego na obszarze Mikroregionu Pogórze
w oparciu o idee Slow Food Travel. Tym razem rozpoczynamy wycieczkę w jednej z kilkudziesięciu winnic w regionie tarnowskim – Piwnicach Antoniego.
Z winnicy wyjeżdżamy na główną drogę i skręcamy w lewo w kierunku wschodnim, by na najbliższym skrzyżowaniu skręcić w prawo w kierunku widocznego kościoła. Kierujemy się do Jonin. Po przejechaniu kilometra skręcamy w lewo, po następnych 1,8 km w prawo, następnie lekko w lewo i po 2,3 km dojeżdżamy do głównej drogi w Joninach. Skręcamy w prawo na widoczny most i kierujemy się do Ryglic. Tuż za terenami rekreacyjno–sportowymi przy tabliczce z nazwą „Ryglice” skręcamy w prawo
w ul. Bednarską. Do centrum Ryglic jedziemy 6 km naokoło ulicami Bednarską, Górzystą, Piastowską (na niebieski szlak rowerowy) by po 300 m skręcić w lewo w ul. Pszenną (przez 900 m asfaltem a później w prawo szutrową drogą dojeżdżamy do ul. Tarnowskiej. Na Tarnowskiej skręcamy w lewo w kierunku centrum Ryglic. Za szkołą po prawej stronie w głębi znajduje się najważniejszy zabytek gminy – spichlerz. Robimy przerwę na zwiedzanie zabytkowego spichlerza.
Spod spichlerza skręcamy w prawo w kierunku Rynku aby wzdłuż północnej jego pierzei ulicą ks. Jakuba Wyrwy podążać pod widoczny w oddali kościół. Na Rynku warto zobaczyć jedyny w Polsce pomnik „teściowej” – fontannę z postaciami naturalnej wielkości, matki z dzieckiem oraz babci, symbolizującymi rodziny czekające na powrót bliskich z emigracji. „Pogórzańska Penelopa”, bo tak nazywa się oficjalnie grupa rzeźb, których autorem, podobnie jak i trójfiguralnej „Ławki poetów”
w Tarnowie przy ulicy Wałowej czy też pomnika Ignacego Daszyńskiego w Warszawie, jest tarnowianin Jacek Kucaba. Za Rynkiem mijamy kościół wybudowany w 1940 r. staraniem ówczesnego proboszcza ks. Jakuba Wyrwy. Wcześniejsza, drewniana świątynia z II połowy XVII w., została w 1947 roku przeniesiona do pobliskiej Kowalowej.
Wąską, asfaltową ulicą ks. Wyrwy jedziemy w kierunku wschodnim. Po przejechaniu 1,2 km na skrzyżowaniu z ul. Książęcą, przy przydrożnej figurze Jezusa z 1891 r. wjeżdżamy na niebieski szlak rowerowy, którym podążamy aż do Kowalowej w której mijamy po lewej boisko Orlik, szkołę i kościół. Za kościołem, po dojechaniu do głównej drogi, skręcamy w lewo w kierunku Jonin. Mijając kapliczkę po prawej stronie (100 m od skrzyżowania) skręcamy w drugą ścieżkę w prawo (za słupem energetycznym, 100 m za kapliczką). Jadąc krętą, wąską drogą po 600 metrach skręcamy w prawo. Kolejne 5 km to jazda po płaskim w kierunku Lubczy. Mijamy cmentarz wojenny nr 168 po lewej stronie (po 600 m), gospodarstwo agroturystyczne „Wimika”, które słynie z pieczonych proziaków (po lewej stronie, po kolejnych 200 m; warto zarezerwować u gospodarzy obiad z produktów regionalnych), 600 letni dąb Gajus – pomnik przyrody z małą niebieską kapliczką zawieszoną na drzewie (po kolejnych 2,3 km po prawej stronie).
Po dojeździe do Lubczy (1,2 km od dębu) skręcamy w prawo aby dojechać do kościoła, spod którego jedziemy do centrum miejscowości (plac z przystankiem, obok bank), gdzie skręcamy w lewo na główną drogę. Po przejechaniu 1,7 km, za stacją paliw skręcamy w prawo.
Ceglany kościół parafialny w Lubczy wybudowano w latach 1895-1899 w stylu neogotyckim, według projektu Adolfa Stapfa. Kościół został konsekrowany w 1902 r. przez bpa tarnowskiego Leona Wałęgę. W kościele na szczególną uwagę zasługuje polichromia powstała w latach 1912-1913. Sprowadzono do tego celu artystę Juliana Krzeczkowskiego ze Lwowa. Pokrył on ściany kościoła pięknymi malowidłami, symbolicznymi motywami, wzorami. Wzorował się podobno na kościele Mariackim w Krakowie. Pół wieku temu malowidła zamalowano i dopiero w 2022 roku, po kilku latach prac konserwatorskich arcydzieło cieszy oczy zarówno mieszkańców jak i turystów.
Po 3 km jazdy pod górę (pamiętając by po 1 km skręcić lekko w lewo) dojeżdżamy na Górę Kokocz.
Po zasłużonej przerwie jedziemy w kierunku zachodnim przez kilometr a następnie skręcamy w lewo, zjeżdżamy 700 m, znów skręcamy w lewo i po 600 m dojeżdżamy pod OSP Wola Lubecka, gdzie po raz kolejny skręcamy w lewo i dojeżdżamy do miejsca, z którego wyjechaliśmy – winnicy „Piwnice Antoniego”. Przejechaliśmy łącznie 31,8 km.
Trasa zaznaczona na mapie:
Propozycja nr 5 wycieczki jednodniowej
Przedstawiamy jednodniową ofertę spędzania czasu wolnego na obszarze Mikroregionu Pogórze
w oparciu o idee Slow Food Travel. Tym razem rozpoczynamy wycieczkę w gospodarstwie agroturystycznym – „Filipówka na Podlesiu” w Uniszowej. Jest to propozycja dla osób, które preferują rowery górskie.
Z „Filipówki” skręcamy w lewo na wąską, asfaltową drogę i przez 3 km jedziemy nią w kierunku Ryglic. Po drodze z lewej strony mijamy kapliczkę domkową pw. Najświętszej Marii Panny ufundowaną ponad sto lat temu przez okolicznych mieszkańców oraz ogrodzony cmentarz żydowski (uwagę zwracają macewy miejscowych rabinów i cadyków, które zabezpieczone są metalowymi daszkami).
Do Rynku dojeżdżamy ulicami Batalionów Chłopskich, Batalionu Barbara oraz 11 Listopada. Tuż przed Rynkiem, za cmentarzem komunalnym po lewej stronie możemy zatrzymać się aby podziwiać jedyny
w swoim rodzaju wiatrak pogórzański.
Ryglice, to niewielkie liczące blisko trzy tysiące mieszkańców miasteczko, które otrzymało prawa miejskie w 1824 roku, natomiast utraciło je w 1934 r., by znów je otrzymać w roku 2001. Do najcenniejszych zabytków w miasteczku zaliczymy spichlerz, zespół pałacowo–parkowy oraz neogotycki kościół. Warto odnotować, iż w 1656 roku
w Ryglicach pobici zostali Szwedzi – na pamiątkę tego wydarzenia potok przepływający przez miasto nosi nazwę Szwedka.
Na Rynku warto zobaczyć intrygujący pomnik „teściowej” – fontannę z postaciami naturalnej wielkości, matki z dzieckiem oraz babci, symbolizującymi rodziny czekające na powrót bliskich z emigracji. „Pogórzańska Penelopa”, bo tak nazywa się oficjalnie grupa rzeźb, których autorem, podobnie jak
i trójfiguralnej „Ławki poetów” w Tarnowie przy ulicy Wałowej czy też pomnika Ignacego Daszyńskiego w Warszawie, jest tarnowianin Jacek Kucaba.
Z Rynku jedziemy ulicą ks. J. Wyrwy w kierunku widocznego kościoła. Za kościołem skręcamy w prawo na ul. Łokietka, którą przez 2,8 km wyjeżdżamy z miasteczka w kierunku południowym. Po dojeździe do ul. 11 Listopada kontynuujemy jazdę na południe, drogą asfaltową pod górę. Przy skrzyżowaniu ulic po stronie zachodniej za drzewami znajduje się Krzyż Papieski z 1984 roku z umieszczonymi na postumencie płaskorzeźbami św. Jana Pawła II, Matki Boskiej Częstochowskiej i rzeźbę Piety. Po przejechaniu 1,4 km skręcamy w prawo na Ostry Kamień.
Ostry Kamień, nazywany też Pasia (527 m n.p.m.) to szczyt na Pogórzu Ciężkowickim w Paśmie Brzanki na pograniczu Żurowej i Ryglic. Ostry Kamień zawdzięcza swą nazwę znajdującej się w pobliżu wierzchołka wychodni skalnej w kształcie wysokiej pochylonej grzędy, zbudowanej z piaskowca istebniańskiego.
W przeszłości prawdopodobnie było to pogańskie miejsce kultu, podczas potopu szwedzkiego biwakowali tutaj najeźdźcy a w nieodległych czasach Romowie urządzali śluby i sądy.
W kierunku Brzanki kontynuujemy jazdę żółtym i zielonym szlakiem. Przez 2,4 km zjeżdżamy przez las do przysiółka Ratówki. Tutaj na polanie możemy delektować się pięknym widokiem na południe a przy dobrej widoczności można podziwiać wspaniałą panoramę niemal całych Tatr. Kontynuujemy podjazd na Brzankę przez ok. 700 metrów. Po drodze mijamy biały, kamienny krzyż z 1899 roku oraz murowaną kapliczkę pokrytą kamieniami otoczakami. Dojeżdżamy do skrzyżowania, które przejeżdżamy by pokonać ostatnie wzniesienie. Docieramy do bacówki na Brzance i pod wieżę widokową. To dobre miejsce na przerwę na obiad.
Po odpoczynku zjeżdżamy do skrzyżowania, skręcamy w prawo na Ryglice i dalej żółtym szlakiem rowerowym w dół do Uniszowej i do „Filipówki”. Przed nami ostatnie 2,3 km.
Trasa zaznaczona na mapie:
Propozycja nr 6 wycieczki jednodniowej
Przedstawiamy jednodniową ofertę spędzania czasu wolnego na obszarze Mikroregionu Pogórze
w oparciu o idee Slow Food Travel. Tym razem rozpoczynamy wycieczkę w centrum Żurowej na przykościelnym parkingu.
Najważniejszą budowlą blisko tysięcznej miejscowości jest drewniany o konstrukcji zrębowej, szalowany, jednonawowy kościół parafialny pw. św. Małgorzaty, wzniesiony w latach 1595-1602. W 1906 roku świątynia została powiększona przez przedłużenie nawy i dobudowanie obszernej kruchty od strony zachodniej. Okna znajdują się tylko od strony południowej.
Z parkingu w Żurowej skręcamy w prawo i niebieskim szlakiem pieszym jedziemy w kierunku Ryglic. Po przejechaniu 2,5 km skręcamy w prawo i kontynuujemy przez kolejne 5,5 km jazdę pieszym żółtym szlakiem przez Krzyżową Górę (479 m) – jedno z wyższych wzniesień Pasma Brzanki.
Pasmo Brzanki (nazywane również Pasmem Brzanki i Liwocza) to górskie pasmo na Pogórzu Ciężkowickim, pomiędzy dolinami rzek: Białej i Wisłoki. Najwyższymi wzniesieniami są Liwocz (562 m) – jednocześnie najwyższy szczyt Pogórza Ciężkowickiego oraz Brzanka (534 m).
Dojeżdżamy do drogi z Jonin do Swoszowej. Skręcamy w prawo. Po przejechaniu 800 m docieramy do pomnika upamiętniającego zasadzkę pod Górą Gilową. Obelisk stojący po prawej stronie przypomina wydarzenia z 17 sierpnia 1944 r. kiedy to żołnierze I Batalionu 5 Pułku Strzelców Podhalańskich AK zorganizowali udaną zasadzkę na kolumnę niemieckich ciężarówek jadących z Tarnowa w stronę Szerzyn. Kontynuujemy jazdę w kierunku południowym przez malownicze tereny Pasma Brzanki.
Jedziemy dalej na południe. Po kilometrze skręcamy w lewo w leśną drogę. Lasem jedziemy przez ok. 100 metrów. Następnie wyjeżdżamy na drogę w kierunku Swoszowej. Po 1,5 km jazdy dojeżdżamy pod OSP w Swoszowej mijając po drodze szkołę, cmentarz i kolejny na trasie drewniany, jednonawowy kościółek wybudowany nie tak dawno bo w 1958 roku. Przy OSP skręcamy w lewo i podążamy za drogą przez 7,5 km do Czermnej. W tej najbardziej na wschód wysuniętej miejscowości województwa małopolskiego czas na krótki odpoczynek i zwiedzanie jednego z najpiękniejszych małopolskich drewnianych kościółków.
Wracam w kierunku Swoszowej; po 700 m skręcamy na Szerzyny. Po przejechaniu 3,8 km docieramy do Szerzyn, jednak nie wjeżdżamy do centrum, lecz na pierwszym skrzyżowaniu za boiskiem sportowym skręcamy w prawo w kierunku Żurowej.
Szerzyny, to ponad dwutysięczna wieś, w której znajduje się siedziba gminy. Tutaj na uwagę zasługuje murowany z cegły, z użyciem kamienia, trzynawowy kościół zbudowany w latach 1927-1928 wg projektu Stanisława Majerskiego. Poprzedni kościół z 1565 roku spłonął w 1933 r.
Z Szerzyn do Żurowej jedziemy bocznymi drogami wzdłuż granicy Parku Krajobrazowego Pasma Brzanki. Na obrzeżach Szerzyn na uwagę zasługuje mały cmentarz wojenny z okresu I wojny światowej znajdujący się po lewej stronie drogi.
Cmentarz wojenny nr 32 o powierzchni około 447 m², otoczony jest kamiennym murem. W 7 mogiłach zbiorowych i 30 pojedynczych spoczywa 17 żołnierzy armii austro-węgierskiej oraz 117 żołnierzy armii rosyjskiej. Na tylnej linii ogrodzenia znajduje się kamienny krzyż o wysokości 5,5 m, na którym znajduje się napis w języku niemieckim: „Ofiarujcie nam minutę modlitwy, Dla Was oddaliśmy lata naszego życia”.
Jadąc w kierunku Żurowej należy uważać aby skręcić ostro w lewo po 1,8 km, następnie w prawo po kolejnych 3,4 km, znów w prawo po 1,1 kilometrze i kolejny raz w prawo po 900 metrach by po 600 metrach dotrzeć do gospodarstwa agroturystycznego i stajni koni „Paryja”. Tutaj przerwa na obiad. Dla osób chcących dłużej pobyć w części wschodniej Mikroregionu Pogórze „Paryja” oferuje atrakcje zarówno latem jak i zimą. Warto tu przyjechać na dłużej.
Po obiedzie jedziemy ostatnie 2,7 km do Żurowej. Wycieczkę kończymy w tym samym miejscu,
w którym zaczęliśmy, przejeżdżając ponad 32 km.
Trasa zaznaczona na mapie:
Propozycja nr 7 (7A i 7B) wycieczki jednodniowej
__________________________________________________________________________
Linia kolejowa nr 96 z Tarnowa przez Nowy Sącz do Leluchowa i Krynicy została oddana do eksploatacji 18 sierpnia 1876 roku, w dniu 46. urodzin cesarza Franciszka Józefa I. W całości jest zelektryfikowana. Linia ta jest popularnie określana jako „kryniczanka”. Na wielu odcinkach wzdłuż linii kolejowej płyną rzeki: Poprad oraz Biała, a także biegną widokowe drogi wojewódzkie nr 971 oraz 977. Jest to jedna z najpiękniejszych tras kolejowych
w Polsce.
Wyruszamy w trasę. Spod dworca ul. Kolejową do ul. Krynickiej (droga wojewódzka nr 977 z Tarnowa do Grybowa). Skręcamy w lewo i wzdłuż zielonego szlaku pieszego jedziemy przez 5 kilometrów do Policht pamiętając, że po 800 metrach opuszczamy ul. Krynicką skręcając w prawo w ul. Łokietka (przy wjeździe znak „droga wewnętrzna”). Wspinając się do Policht jedziemy ulicami Łokietka następnie Widok i Pogórze. Mniej więcej w połowie drogi, po prawej stronie mijamy 35-metrowy nadajnik radiowo–telewizyjny z 1994 roku.
Polichty, to ważny punkt na edukacyjnej mapie regionu. W latach 1997-2022 istniał tutaj Ośrodek Edukacji Ekologicznej (przeniesiony pod Jamną, do Jastrzębiej), wokół którego wytyczono ścieżki przyrodnicze „Polichty – Sucha Góra” (1,7 km), „Pod Kurhan” (3 km), „Na Budzyń (6,5 km). Wciąż można zapoznać się z różnymi ekosystemami występującymi na tym terenie, ciekawymi zjawiskami przyrodniczymi oraz wieloma chronionymi gatunkami roślin i zwierząt.
W Polichtach skręcamy w prawo w kierunku Brzozowej. Jedziemy przez 2,4 km. Mijamy krzyż misyjny. Przez blisko kilometr droga wiedzie przez las. Po przejechaniu 1,7 km skręcamy w prawo, po kilkudziesięciu metrach w lewo, po 300 metrach w prawo i po kolejnych 300 metrach, na końcu drogi skręcamy znów w prawo. Wjechaliśmy na żółty szlak pieszy, którym podążamy przez 6,2 km przez Brzozową i Siemiechów aż do Jurasówki. W Brzozowej w 1915 roku urodził się rzeźbiarz i wykładowca krakowskiej ASP – Józef Potępa (zmarł w 1999 r.) – twórca pomnika „Poległym w II Wojnie Światowej” w Bełżcu czy też pomnika Wincentego Witosa w Tarnowie). W Siemiechowie warto zatrzymać się i zwiedzić drewniany kościół.
Z Siemiechowa wyjeżdżamy w kierunku Zakliczyna DW 980. Po 300 metrach, za kamienną figurą Boga Ojca (rzadko spotykany tego typu pomnik w Polsce) skręcamy w prawo. Wspinamy się na Jurasówkę. Tuż przed ośrodkiem, który od niedawna czynny jest nie tylko zimą ale również latem, oferując letnie atrakcje, można podziwiać panoramę Pogórza Ciężkowicko-Rożnowskiego.
Po przerwie w ośrodku „Jurasówka” kontynuujemy jazdę żółtym szlakiem pieszym. Po przejechaniu 2,2 km docieramy do „Chaty pod Wałem” – gospodarstwa agroturystycznego usytuowanego pod szczytem Wał (523 m). Za chatą skręcamy w prawo i żółty szlak pieszy zamieniamy na zielony. Po przejechaniu pół kilometra, po lewej stronie trzykilometrowa ścieżka geologiczna w kamieniołomie. W okolicy trzy cmentarze z I wojny światowej: nr 185, 186 oraz 187. Tutaj można skrócić trasę i zjechać do Gromnika (7 km) zielonym szlakiem pieszym.
Za kamieniołomem skręcamy w prawo i jedziemy czarnym szlakiem rowerowym przez 1,3 km. Tutaj przy skrzyżowaniu znajduje się figura Chrystusa. Kontynuujemy jazdę zielonym szlakiem rowerowym przez Lichwin i Chojnik do Siedlisk (7,6 km). Tutaj skręcamy w prawo na drogę wojewódzką i przez 4,5 km jedziemy aż do skrzyżowania z drogą na Biecz. Od Siedlisk aż do ulicy Monte Casino w Gromniku podążamy niebieskim szlakiem rowerowym. Na skrzyżowaniu dróg wojewódzkich skręcamy w lewo na Biecz, przejeżdżamy przez tory kolejowe i most na rzece Biała.
Rzeka Biała – prawobrzeżny dopływ Dunajca mający swoje źródło w Laskowej w Beskidzie Niskim, a ujście do Dunajca w granicach administracyjnych Tarnowa, za zakładami azotowymi (obecnie Grupa Azoty S.A.) Biała ma charakter rzeki górskiej w górnym biegu, a podgórskiej w dalszym biegu. Długość rzeki to 104 km. Rzeka objęta jest monitoringiem powodziowym a jeden z punktów pomiarowych znajduje się w Golance.
Tuż za mostem, jeszcze w Gromniku, skręcamy w prawo i wzdłuż rzeki ulicami Westerplatte, Monte Cassino (opuszczamy szlak rowerowy, jedziemy wzdłuż szlaku niebieskiego pieszego ąż do stacji PKP), Przychodzkiego (kolejny raz przejeżdżamy przez Białą i tory kolejowe) dojeżdżamy do ul. Krynickiej. Jeśli mamy czas możemy skręcić w prawo (jeśli nie, to w lewo szlakiem do stacji kolejowej) by zwiedzić drewniany kościół pw. św. Marcina Biskupa który znajduje się przy drodze w kierunku Zakliczyna.
W centrum Gromnika, przy rondzie znajduje się park podworski z zabytkowym dworem z XIX w. tuż przed parkiem znajduje się Centralny Punkt Informacyjny Źródlanego Szlaku. Warto tam zaglądnąć po inspiracje na kolejne wycieczki po Mikroregionie Pogórze. Przy centrum znajduje się duży parking oraz zadaszona wiata gdzie można odpocząć.
W Gromniku polecamy lokalne restauracje na obiad.
Miejscem, które koniecznie trzeba odwiedzić jest Winnica Rupiówka w Rzepienniku Marciszewskim. Aby tam dotrzeć należy za mostem na Białej zamiast skręcić w ul. Westerplatte kontynuować jazdę DW 980 przez 2 km. Przed Gminnym Ośrodkiem Kultury (Domem Ludowym) znajdującym się po lewej stronie, skręcamy w szutrową drogę i po 300 metrach docieramy do winnicy.
Trasa zaznaczona na mapie:
wariant skrócony